Fysiotherapie bij een Frozen Shoulder

Ik heb een frozen shoulder. Wat is het precies? Wat kan ik zelf doen? Omdat er veel onduidelijkheden bestaan over deze aandoening hebben we hieronder een aantal veelgestelde vragen op een rijtje gezet.

Wat is het precies?

Bij deze aandoening raakt het schoudergewricht in alle richtingen sterk beperkt. Naast de bewegingsbeperking van de schouder is er ook vaak pijn. Dit kan per persoon verschillend zijn. De een heeft veel pijn in rust, terwijl de ander daar minder last van heeft. Bij vrijwel iedereen is er pijn bij bewegen en vooral in de eindstanden. Onverwachte bewegingen zijn zeer pijnlijk, waarbij de klachten binnen enige minuten meestal weer verdwijnen. De meeste mensen hebben ’s nachts veel lasten waardoor de slaap ernstig wordt verstoord.

Symptomen:

• pijn bij onverwachte bewegingen
• pijn in de schouder als ik erop lig
• de beweeglijkheid van de schouder wordt beperkt in alle richtingen
• gevoel van een “koutje’ op de bovenarm

Heb je een vraag of wilt u direct een afspraak maken? Afspraak maken

 

Wat is de oorzaak van een primaire frozen shoulder?

Het weefsel rond de schouder bestaat uit een aantal lagen, die onderling ten opzichte van elkaar kunnen verschuiven. Bij een primaire frozen shoulder zijn meerdere van deze lagen ontstoken, waarna ze aan elkaar verkleven. Als de lagen met elkaar verbakken zijn, is het verschuiven ten opzichte van elkaar niet meer mogelijk en raakt de beweeglijkheid beperkt. Omdat de verklevingen zich rondom het schoudergewricht bevinden is de beweeglijkheid in alle richtingen beperkt.

De oorzaak waarom de weefsels ontstoken raken is, ondanks heel veel onderzoek, nog niet bekend.

 

Wat is de oorzaak van een secundaire frozen shoulder?

Dit treedt op bij aandoeningen waarvan het bekend is dat het schouderbeperkingen tot gevolg kan hebben. Een aantal voorbeelden hiervan zijn: Breuken van de schouderkop, schouderontwrichtingen, specifieke longaandoeningen, diabetes mellitus en schildklieraandoeningen.

Ook ontwikkelt een frozen shoulder zich regelmatig na een schouderoperatie. Zowel bij operaties waarbij “ruimte” in de schouder gemaakt is, als bij operaties om de stabiliteit te herstellen. Het is niet duidelijk waarom de schouder zo reageert. Het is niet zo dat iets verkeerd gedaan is waardoor het ontstaat.

 

Waarom wordt er een onderscheid gemaakt tussen een primaire en van een secundaire frozen shoulder?

Ook al is de oorzaak waarom de primaire frozen shoulder ontstaat niet bekend; de gevolgen, het verloop en de wijze waarop het zich weer herstelt, is wel bekend.

Bij een secundaire frozen shoulder is het veel minder goed te voorspellen. Afhankelijk van de oorzaak kan het herstel ook uitblijven.

 

Komt het vaak voor?

Een primaire frozen shoulder komt 1 à 2 keer per 100 schouderpatiënten voor. Omdat een secundaire frozen shoulder zovele oorzaken kan hebben komt het totaal aantal patiënten met een frozen shoulder veel hoger uit.

 

Mijn broer heeft het ook gehad is het soms erfelijk?

Nee, dat berust op toeval. Erfelijkheid speelt geen rol bij deze aandoening.

 

Heeft het ook te maken met mijn ziekte van Dupuytren?

Deze aandoening speelt zich af in de handpalm, waarbij de pezen van de vinger buigers in de loop van vaak jaren verdikken en verkorten. Er is wel eens een relatie gelegd met een frozen shoulder omdat het weefsel bij een ziekte van Dupuytren overeenkomsten vertoond met het weefsel dat is aangedaan bij een frozen shoulder. Toch berust de combinatie van een primaire frozen shoulder en de ziekte van Dupuytren op toeval.

 

De internist zei dat het bij suikerziekte meer voorkomt, is dat zo?

Ja. Deze aandoening ziet men regelmatig bij suikerziekte. De patiënten zijn hiermee al langdurig bekend en vaak slecht in te stellen. Het is niet zo dat iemand met een frozen shoulder zich moet laten controleren op suikerziekte. Bij de patiënten die een diabetische frozen shoulder hebben voelt de huid vaak wat pasteus aan en is het weefsel ook minder soepel. Deze schouders worden wel behandeld, er is ook wel effect, maar het herstel van de beweeglijkheid duurt langer dan normaal.

 

Hoe snel ontwikkelt zich een primaire frozen shoulder?

Langzaam. Het kan wel een half jaar duren voordat de schouder echt stijf wordt. De patiënten beschrijven in het begin het gevoel van een “koutje” op de bovenarm. Het voelt niet dreigend aan en men heeft het gevoel dat het wel weer weg zal trekken. Vervolgens worden onverwachte bewegingen zeer pijnlijk en pas als men problemen ’s nachts krijgt gaat men naar de huisarts. Een stijve schouder die in een paar dagen of een week ontstaat, is nooit een frozen shoulder. Dan moet men eerder denken aan een acute slijmbeursontsteking of een gewrichtsontsteking.

 

Het is dus niet hetzelfde als een bursitis?

Neen, het is niet hetzelfde als een bursitis, hoewel de bursa (slijmbeurs) ook is aangedaan. Het verschil is dat bij een bursitis de alleen de slijmbeurs is ontstoken, terwijl bij een frozen shoulder meer structuren zijn betroffen. Ook zijn de verklevingen bij een bursitis veel minder uitgesproken.

 

Het is ook geen zenuwontsteking?

Omdat de pijnklachten bij een frozen shoulder door de hele arm kunnen uitstralen wordt ook vaak gedacht aan een zenuwletsel. Dit is onjuist. Er is geen enkele aanwijzing dat er zenuwen zijn aangedaan. Spieren en gewrichten kunnen ook uitstralende pijn veroorzaken. Zo wordt de pijn in het midden van de bovenarm waarschijnlijk veroorzaakt in de schouder zelf. Deze pijn verdwijnt ook nadat een verdovingsinjectie in het gewricht gegeven is. De spieren rond de schouder kunnen wel uitstralen richting voorzijde bovenarm, onderarm en zelfs de hand. Deze pijnlijke plekken in spieren worden ook wel myofasciale triggerpoints of kortweg triggerpoints genoemd.

Deze triggerpoints worden door de fysiotherapeut vaak ook behandeld. Dit kan een goede werking hebben op de pijn. De beweeglijkheid zal er niet mee herstellen.

 

Zijn er ook psychische factoren bekend bij een frozen shoulder?

Er zijn geen psychische ziektes bekend die gepaard gaan met een frozen shoulder. Wel lijken er factoren van psychische overbelasting een rol te spelen. Hierbij ontwikkelt de frozen shoulder zich pas enige tijd nadat de overbelasting eigenlijk alweer voorbij is. Het is niet bekend dat gesprekstherapieën een positieve invloed hebben op het herstel van de pijn en/of beweeglijkheid van de schouder.

 

Is er een relatie tussen RSI en het ontwikkelen van een frozen shoulder?

Nee, deze relatie bestaat niet. Bij patiënten met een frozen shoulder is onderzocht welk beroep zij uitoefenden. Hierbij was geen relatie vast te stellen tussen schouderbelastende arbeid en het ontwikkelen van een frozen shoulder.

 

Beperkingen en ongemak

Wat zijn de gevolgen voor de bewegingen in het dagelijkse leven of voor het werk?

In de stijve periode van de aandoening is de arm een tijd lang slecht te gebruiken. Het op de rug brengen van de hand zoals nodig bij het wassen of het losmaken van de bh gaat lange tijd moeilijk.

Frozen shoulder en werk: Uit onderzoek blijkt dat uitval door arbeidsongeschiktheid, afhankelijk van het beroep, erg meevalt. Schouderbelastende arbeid en vooral bovenhandse arbeid of werk waarbij snelle onverwachte bewegingen vereist zijn is een periode niet goed mogelijk.

 

Ik heb pijn in de schouder als ik erop lig

Nachtelijke pijnen komen veel voor bij een frozen shoulder. Bij het liggen in bed ligt de arm altijd min of meer naar voren. Zowel bij het liggen op de aangedane schouder als op de niet aangedane schouder. Doordat het schoudergewricht zo beperkt is staan ook het schouderblad en het sleutelbeen in een abnormale stand. Deze positie is niet lang vol te houden. Steeds moet van positie gewisseld worden, wat op zich ook weer pijnlijk is. Om de nachtelijke pijnen te beï_vloeden is een injectie met corticosteroïden het meest effectief.

 

Hoe lang duurt het?

De primaire frozen shoulder is een langdurige aandoening. Met de behandeling zoals wij die bij Fysiotherapie Haren West geven duurt het gemiddeld 8 maanden. Grofweg geschat duurt 60% van de primaire frozen shoulder zo’n 8 maanden, 20% herstelt sneller en 20% duurt langer.

Er wordt vaak gezegd dat de aandoening vanzelf weer overgaat. Het laatste artikel vermeldt herstel, zonder behandeling na 2 jaar, maar er is ook onderzoek dat melding maakt van een slecht herstel na 6 jaar. Het is onze mening dat behandeling ten eerste noodzakelijk is en ten tweede de herstelperiode tot een redelijke termijn verkort.

 

Wordt het weer helemaal beter, of blijft er altijd wat beperking bestaan?

Ons onderzoek laat zien dat er na behandeling niet of nauwelijks links/rechts verschil meer bestaan. Bij een aantal mensen was het naar buiten draaien van de arm nog wat beperkt alleen dat had geen gevolgen voor het dagelijkse bewegingen.

 

Fysiotherapie en frozen shoulder

Is er wat aan een frozen shoulder te doen?

Ja, er is zeker wat aan te doen. Zowel aan de pijn als aan de bewegingsbeperking. In een aantal gevallen waarbij pijn in rust en nachtelijke pijn een belangrijke rol spelen, is het verstandig eerst een injectie met corticosteroïden te geven.

 

Wat is het effect van injecties met corticosteroïden in het gewricht?

Hiermee wordt de ontstekingsreactie van het gewrichtskapsel tot rust gebracht. Voor de pijn in rust en de nachtelijke pijn is dat zeer effectief gebleken. Voor de bewegingsbeperking niet of in veel mindere mate.

 

Wat kan ik zelf doen?

Bij een frozen shoulder raakt het kapsel beperkt en is bewegen vaak erg pijnlijk. Geef de schouder voldoende rust en ga zeker in de beginfase van deze aandoening niet oefenen, omdat er dan naast pijn in de schouder ook pijn in het sleutelbeengewricht kan ontstaan.

Wilt u een persoonlijk advies of behandeling? Klik hier!